Testy Kliniczne Katowice Blisko Ciebie

4worldlovers: Oddział Alergologii i Immunologii Klinicznej SUM zlokalizowany jest na I piętrze Szpitala przy ul. Medyków 14 w Katowicach Ligocie. Oddział dysponuje 18 łóżkami.

Oddział prowadzi pełny zakres diagnostyki szpitalnej chorób alergicznych osób dorosłych.

Niepożądane działania leków występują u około 10% populacji ogólnej i są przyczyną 6.5% hospitalizacji, a 15% pacjentów musi dłużej przebywać w szpitalu ze względu na wystąpienie powikłań farmakoterapii. Reakcje te stanowią też istotne zagrożenie dla życia chorych. Reakcje nadwrażliwości na leki, stanowią nie więcej niż 6-10% działań niepożądanych. Stanowią jednak jedną z najczęstszych przyczyn wstrząsu anafilaktycznego, odpowiadając za prawie 40% związanych z nim zgonów. Najczęściej reakcję nadwrażliwości wywołują niesteroidowe leki przeciwzapalne i antybiotyki. Reakcje nadwrażliwości występują tylko u osób podatnych, zwykle już po niewielkiej dawce leku, są z reguły nieprzewidywalne, bo niezależne od właściwości farmakologicznych. Ich obraz kliniczny przypomina reakcję alergiczną.

Zwiększone ryzyko pojawienia się reakcji nadwrażliwości na leki może mieć charakter ogólny (dotyczyć wszystkich lub większości leków) lub jest związane z konkretnym lekiem lub grupą leków (np. nadwrażliwość na NLPZ u chorych z astmą i polipami).

Wśród czynników ryzyka reakcji nadwrażliwości na leki możemy wyróżnić

1) czynniki zależne od leku, np. sposób podania, schemat terapii;

Nadwrażliwość na leki ze względu na mechanizm można podzielić na dwie grupy:

- alergiczną (alergia na lek) – gdy podejrzewa się lub można potwierdzić reakcję immunologiczną (zależną od IgE lub niezależną od IgE, w której biorą udział np. limfocyty T);

- niealergiczną - gdy nie można udokumentować mechanizmu immunologicznego lub gdy stwierdza się inny mechanizm reakcji (dawniej nazywana rzekomo alergiczną, anafilaktoidalną, reakcją idiosynkrazji lub nietolerancją leku).

Rozpoznanie reakcji niepożądanej wymaga wykazania zależności przyczynowo-skutkowej z uwzględnieniem takich aspektów jak czas, między ekspozycją na lek i zdarzeniem, współistnienie innych chorób, ustępowanie objawów po odstawieniu leku i wystąpienie objawów po każdorazowej ekspozycji na lek. Identyfikacja leku wywołującego reakcję nadwrażliwości nie zawsze jest możliwa. Zdarza się to zazwyczaj wtedy, kiedy groźne objawy pierwszego zdarzenia zbiegają się w czasie ze stosowaniem wielu leków.

Diagnostykę rozpoczyna się od szczegółowo zebranego wywiadu, uwzględniającego przede wszystkim informacje o obrazie klinicznym, czasie od zażycia leku do wystąpienia reakcji uczuleniowej, dynamice zmian oraz odpowiedzi na leczenie. Dalsze procedury obejmują odpowiednio dobrane testy skórne z alergenami lub haptenami, badania laboratoryjne i ewentualnie próby prowokacyjne. Wyboru metod diagnostycznych dokonuje się w zależności od typu reakcji: natychmiastowej lub nienatychmiastowej oraz nasilenia zmian miejscowych, narządowych lub systemowych wywołanych przez lek. W przypadkach wystąpienia reakcji zagrażających życiu należy ocenić stosunek korzyści do ryzyka związanego z diagnostyką leku "winowajcy" i podjąć próbę wytypowania bezpiecznego leku alternatywnego.

Próby prowokacyjne stanowią złoty standard diagnostyki nadwrażliwości na leki. Wykonuje się je jednak jedynie wtedy, gdy korzyści z nich wynikające przewyższają ryzyko związane z ich przeprowadzeniem. Próby prowokacyjne wykonywane są zarówno w przypadku diagnostyki nadwrażliwości na przypuszczalny lek "winowajcę", wykluczenia nadwrażliwości na leki przypuszczalnie reagujące krzyżowo, jak i w celu wytypowania bezpiecznego leku alternatywnego. Próby prowokacyjne są ostatnim etapem w procesie diagnostycznym nadwrażliwości alergicznej, po badaniu podmiotowym, odpowiednich testach skórnych i ewentualnych badaniach laboratoryjnych. Próby te wykonuje się, jeżeli na podstawie wcześniejszych etapów diagnostyki niemożliwe było postawienie jednoznacznych wniosków. W przypadku nadwrażliwości niealergicznej, jak np. w nadwrażliwości na niesteroidowe leki przeciwzapalne, próby te stanowią praktycznie jedyną, oprócz wywiadu, metodę diagnostyczną. Próby prowokacyjne wykonuje się w sposób progresywny, począwszy od bardzo małej dawki. Zarówno dawka początkowa, jak i maksymalna ustalana jest indywidualnie zależnie od rodzaju badanego leku i wskazań do przeprowadzenia diagnostyki. Zwykle powinna zostać podana łącznie przynajmniej pojedyncza dawka. Próby prowokacyjne najczęściej przeprowadza się drogą doustną, uznawaną za najbezpieczniejszą ze względu na wolniejsze wchłanianie leku z przewodu pokarmowego. Wykorzystywane są również inne drogi podania, jak metoda śródskórna w przypadku badania nadwrażliwości na leki znieczulenia miejscowego, dożylna - przy środkach kontrastowych lub donosowa i dooskrzelowa przy lekach z grupy NLPZ. W przypadkach niektórych leków prowokacja jest niemożliwa do wykonania, np. przy lekach zwiotczających stosowanych w znieczuleniu ogólnym. Przeprowadzanie prób prowokacji lekami związane jest z ryzykiem wystąpienia reakcji nadwrażliwości, czasami o groźnym przebiegu, dlatego konieczne jest szczegółowe ustalenie wskazań do ich wykonania, oceny stosunku korzyści do ryzyka oraz odpowiednie przeszkolenie personelu medycznego i właściwe zabezpieczenie miejsca, w którym badanie to jest przeprowadzane. Chory powinien wyrazić świadomą zgodę na wykonanie tej procedury medycznej. Należy uwzględnić przeciwwskazania do wykonania próby prowokacyjnych, takie jak ciąża, ciężkie choroby współistniejące lub ciężki, zagrażający życiu przebieg reakcji nadwrażliwości oraz ocenić stosowane równocześnie leki. Przeprowadzenie próby prowokacyjnej istotnie zwiększa wartość całego postępowania diagnostycznego w nadwrażliwości na leki.